03-30-2014, 09:41 AM
Yazının icadından bu yana yazılan tüm yazıları, hatta kağıt üzerine çizilmiş her şeyi konularına göre ayırmak ve hangi alana ilişkin ne kadar eser olduğunu saymak olası olsa, pekçok kişi, mizah ve eğlence ile ilgili şeylerin birinci sırada yer alacaklarını iddia edebilir. Elbette, gerçeğin ne olduğunu tespit etmek, artık olanaksızdır. Pekçok eser, geri dönüş olmayacak biçimde ortadan kaldırılmışlardır. Bununla birlikte, mizahın önemli sac ayaklarından olan dergiler hakkında, belki de en eski dergi türü olduklarına ilişkin yapılacak bir olasılık, çok da gerçekdışı olmayacaktır. Eğlence ve mizah, toplumların refah düzeyleri yüksekken de, düşükken de vazgeçmedikleri olgulardır. İkinci Dünya Savaşı'nın en çok can aldığı günlerde bile, karikatür çizerleri, topluma vermeye çalıştıkları mesajları mizahla harmanlamaktan vazgeçmemişlerdir.
Burada, mizah dergileri ile ele aldıkları konuları mizahi bir bakış açısıyla ele alan dergileri birbirlerinden ayırmakta yarar vardır. Mizah dergileri, genel olarak, haftalık, iki haftalık ya da aylık olarak çıkarılan, belirli bir odakları olmayan, karikatürler ya da kısa yazılarla, tamamen rastgele konulara değinen dergiler olarak düşünülebilirler. Bununla birlikte, konuları mizahi bakış açısıyla ele alan dergiler, genel olarak belirli bir odakları olan (örneğin çevre gibi) ve gündemde yer alan konuları, insanları hem gülümsetecek hem de düşündürecek bir biçimde ortaya koyan dergilerdir.
Mizah dergileri, özellikle büyük şehirlerde son derece yaygındırlar ve buna bağlı olarak, büyük şehirlerde yerleşmiş kültüre ilişkin öğelere daha çok yer vermektedirler. Bunun doğal bir sonucu olarak, bu tür dergiler, Anadolu ilçeleri olarak niteleyebileceğimiz, örneğin İzmir'in Menderes ilçesi gibi yerlere tam olarak hitap edemezler. Yaşamını burada sürdürenlerin çoğu, bu tür mizah dergilerindeki esprileri tam olarak anlamamaktadırlar. Bu tür yerlerde, genel geçer dergilerden ziyade, yerel dergiler ilgi çekebilmektedir. Ancak Türkiye'de yerel düzeyde dergicilik yapan fazla sayıda kuruluş olduğunu söylemek de son derece güçtür.
Mizah dergilerinin okundukları belki de en popüler yerlerin başında, ilk bakışta şaşırtıcı gibi görünecek biçimde, kiralık arabalar gelmektedir. Araba kiralayan kişiler, genellikle tatilleri sırasında araba kiraladıkları ve bunu da iyi zaman geçirmek için yaptıkları için, yollarda geçirecekleri zamanda okumak üzere yanlarına aldıkları çeşitli dergiler içerisinde en büyük payı mizah dergilerinin aldığı iddia edilebilir. Elbette, izlenmesi ve ölçüm yapılması güç bu tür alanlarda, ortaya atılabilecek önermelerin ancak genel görüşler olduğu hatırdan çıkarılmamalıdır. Bu satırlarda okuduğunuz hiçbir iddia, bilimsel kanıtlarla desteklenmekte değildir.
Mizah ve eğlence, insanoğlunun hemen hemen hiçbir zaman vazgeçmedikleri olgular olarak tarihteki yerlerini almaktadırlar. Bu nedenle, mizah dergilerine tutkun biriyseniz, merak edecek pek bir şey olmadığını hatırlamak ve hatırlatmakta yarar vardır. Dünyanın en buhranlı olduğu dönemlerde bile eğlence odaklı dergiler yaşamlarını sürdürmüşler. Bu olgu, zaman zaman savaşı ya da siyasi baskıyı eleştiren mizah dergileri, zaman zaman benzeri konular hakkında çıkarılan karikatür dergileri olarak yaşamını sürdürmektedir.
Burada, mizah dergileri ile ele aldıkları konuları mizahi bir bakış açısıyla ele alan dergileri birbirlerinden ayırmakta yarar vardır. Mizah dergileri, genel olarak, haftalık, iki haftalık ya da aylık olarak çıkarılan, belirli bir odakları olmayan, karikatürler ya da kısa yazılarla, tamamen rastgele konulara değinen dergiler olarak düşünülebilirler. Bununla birlikte, konuları mizahi bakış açısıyla ele alan dergiler, genel olarak belirli bir odakları olan (örneğin çevre gibi) ve gündemde yer alan konuları, insanları hem gülümsetecek hem de düşündürecek bir biçimde ortaya koyan dergilerdir.
Mizah dergileri, özellikle büyük şehirlerde son derece yaygındırlar ve buna bağlı olarak, büyük şehirlerde yerleşmiş kültüre ilişkin öğelere daha çok yer vermektedirler. Bunun doğal bir sonucu olarak, bu tür dergiler, Anadolu ilçeleri olarak niteleyebileceğimiz, örneğin İzmir'in Menderes ilçesi gibi yerlere tam olarak hitap edemezler. Yaşamını burada sürdürenlerin çoğu, bu tür mizah dergilerindeki esprileri tam olarak anlamamaktadırlar. Bu tür yerlerde, genel geçer dergilerden ziyade, yerel dergiler ilgi çekebilmektedir. Ancak Türkiye'de yerel düzeyde dergicilik yapan fazla sayıda kuruluş olduğunu söylemek de son derece güçtür.
Mizah dergilerinin okundukları belki de en popüler yerlerin başında, ilk bakışta şaşırtıcı gibi görünecek biçimde, kiralık arabalar gelmektedir. Araba kiralayan kişiler, genellikle tatilleri sırasında araba kiraladıkları ve bunu da iyi zaman geçirmek için yaptıkları için, yollarda geçirecekleri zamanda okumak üzere yanlarına aldıkları çeşitli dergiler içerisinde en büyük payı mizah dergilerinin aldığı iddia edilebilir. Elbette, izlenmesi ve ölçüm yapılması güç bu tür alanlarda, ortaya atılabilecek önermelerin ancak genel görüşler olduğu hatırdan çıkarılmamalıdır. Bu satırlarda okuduğunuz hiçbir iddia, bilimsel kanıtlarla desteklenmekte değildir.
Mizah ve eğlence, insanoğlunun hemen hemen hiçbir zaman vazgeçmedikleri olgular olarak tarihteki yerlerini almaktadırlar. Bu nedenle, mizah dergilerine tutkun biriyseniz, merak edecek pek bir şey olmadığını hatırlamak ve hatırlatmakta yarar vardır. Dünyanın en buhranlı olduğu dönemlerde bile eğlence odaklı dergiler yaşamlarını sürdürmüşler. Bu olgu, zaman zaman savaşı ya da siyasi baskıyı eleştiren mizah dergileri, zaman zaman benzeri konular hakkında çıkarılan karikatür dergileri olarak yaşamını sürdürmektedir.
1
